Zomerreis – 2015

Dierentuin

Als kind kwam Jaap Kamsma vaak in de dierentuin en ontwikkelde daar een fascinatie voor dieren in gevangenschap. Het gaat hem niet alleen om de afbeelding van het dier, maar vooral ook om de contouren van zijn leefruimte. Vaak zijn het gesloten ruimtes met veel doorkijken. De bewust gecreëerde verbinding tussen de architecturale structuur en de natuur zijn elementen die hem inspireren. Zo laat hij bijvoorbeeld de lijnen van een kooi het zicht op het dier verstoren in zijn werk. De dieren bevinden zich in gevangenschap in de dierentuin of zijn juist ontsnapt en duiken op in plekken die zijn geïnspireerd op herinneringen van Kamsma. Zijn werk is breed te interpreteren. Sommige mensen ervaren de werken als somber of zwaar, maar anderen zien juist eerder de vrolijkheid en humor. Kamsma werkt met gemengde technieken en heeft voorkeur voor werken op grote schaal.

Interview

Jaap Kamsma schildert graag dieren, waarom?
“Jarenlang ging ik naar de Artis Ateliers, een organisatie die kunstcursussen voor kinderen en volwassenen organiseert. Daar is ook mijn liefde voor het maken van kunst ontstaan.”

Zijn het dieren die je aantrekken?
“Het is eerder de plek. Het is een soort nostalgie, een verlangen naar m’n kindertijd en de geborgenheid van toen. Als kind al vond ik de tijd vaak te snel gaan.”

Je hebt ook veel architectuurschilderijen gemaakt, iets heel anders…
“Eigenlijk was het uitgangspunt hetzelfde: de goede herinneringen die ik aan de plek had.”

Je werkt vrij en intuïtief…
“Ik weet nooit van tevoren hoe een werk eruit gaat zien. Ik werk niet met een plan. Ik stop wel veel werk en tijd in de voorbereidingen. Voor ik aan een doek begin ga ik wel 4 of 5 keer naar Artis om schetsen te maken. Daarna gaat het eigenlijk heel snel.”

Je werk gaat vooral over gevoel en herinneringen, maar het is geen abstract werk, het is voor iedereen te begrijpen..
“Iedereen heeft weer andere gedachten bij mijn werk. Sommige associëren een dierentuin met opgesloten zitten. Je moet wel langer dan 5 minuten kijken. Hoe langer je kijkt naar mijn werk, hoe meer je ziet.” Je won het Dooyewaard stipendium en woonde een jaar in Blaricum, hoe vond je het om afgezonderd, buiten de stad te werken?

“Mijn werk is in die periode een stuk beter geworden. Ik leefde meer geïsoleerd, maar ook in meer vrijheid, er was minder druk. Ik bepaalde zelf wanneer een werk ‘af’ was. En ik fietste veel. Van Blaricum naar Amsterdam, tijdens die tochten dacht ik na over mijn werk.”

Wat zijn de moeilijk kanten aan je werk?
“Waar ik zelf mee worstel is.. wanneer is iets af? Het punt om te bepalen wanneer het klaar is vind ik lastig. Dit is ook de leuke kant. Je moet jezelf blijven uitdagen.”

Wil je ook iets vertellen met je schilderijen?
“Ik heb geen boodschap, behalve steeds weer een stukje van mezelf laten zien.”

Hoe vind je het dat je werken nu in Pouloeuff hangen?
“Het is een prachtige locatie op een prachtige plek.”